Hoe vegans de wereld redden

Het is #WorldVeganDay (#WereldVeganismeDag), tijd voor een reflectie over hoe vegans de wereld redden!

Het lijkt erop dat vegans zich tegenwoordig vooral richten op het individu en hun gedrag als consument. Het maakt ook niet uit of je een plantaardige burger bij de MacDonalds koopt of zelf je bonen weekt, als je maar vegan bent. Erger nog, doorgaans worden bedrijven als MacDonalds, KFC en de Burger King actief gepromoot want "deze bedrijven hebben de potentie om de hele wereld aan het vegan voedsel te krijgen".

Deze "mainstream" vegans zijn ten eerste zelf mainstream: een doorsnede van de maatschappij, althans, dat wordt gepretendeerd. In de praktijk trekt het vooral de wat bevoorrechte burger aan en zien we met name jonge, witte, vrouwelijke personen met een lijf wat voldoet aan de "norm" van slank en gezond.

Ten tweede wil men ook dat veganisme zo "mainstream" en dus normaal mogelijk wordt en dus: iedereen aan de plantaardige chicken wings van de KFC. Veganisme is hierbij het doel, consumenten-activisme het middel.  

En ten derde gaat dit veganisme uit van gangbare theorieën over hoe de wereld functioneert, en is er geen enkele kritiek op het kapitalisme en andere vormen van onderdrukking. De extremere variant van dit veganisme wil zelfs niks horen van andere vormen van onderdrukking want dat leidt alleen maar af van de dieren.

En als laatste, mainstream veganisme houdt op bij veganisme. Veganisme is het doel op zich geworden, en dan zijn we klaar.

Maar veganisme kan ook gezien worden als een tactiek, een boycot waarin men niet (meer) meedoet aan de consumptie of andersoortig gebruik van dieren.

Een boycot is uiteraard niet op jezelf gericht, en het gaat er ook niet om hoe gezond en fit jij ervan wordt.

Het gaat ook niet alleen om het gebruik van dieren, maar het hele systeem er omheen, en dus ook de uitbuiting van de arbeiders die de dieren in hapklare stukken hakken, het regenwoud wat wordt gekapt om soja als veevoer te verbouwen, de vleeslobby die schaamteloos subsidie vraagt en krijgt, de grote bedrijven als Vion en Van Drie die samen met de minister naar China reizen om handelsvoordelen af te spreken.

Gaat veganisme dit allemaal oplossen?

Helaas. Veganisme gaat de wereld niet redden. Als vegan laat je je acties overeen komen met waarden. Als we geloven dat dieren geen objecten zijn, en we geen recht hebben over hun lichamen te beschikken, dan is een eerste stap om ook zo te leven. Veganisme is een daad van verzet.

Maar veganisme is betekenisloos als we niet ook naar het hele systeem kijken, en aandacht hebben voor andere vormen van uitbuiting, die allemaal gevoed worden door het kapitalisme.

Veganisme is altijd breder geweest dan een dieetkeuze, en gaat ook niet alleen over de uitbuiting van dieren. Tijd dat we hier weer meer aandacht aan gaan besteden!

Kritiek en commentaar op dit artikel is altijd welkom! Dat kan op social media of via een mail.